Czy da się uciec od swojego pochodzenia? Jak pragnienie awansu społecznego wpływa na kolejne pokolenia? I czy nasze życie mogą kształtować ci, kt贸rzy odeszli, zanim się urodziliśmy? Wok贸ł tych pytań krążą rozważania noblistki Annie Ernaux w trzech autobiograficznych prozach składających się na zbi贸r Bliscy. Zbierając słowa, gesty i wydarzenia z życia ojca, matki i siostry, rekonstruuje ich losy i odbija je w lustrze własnych doświadczeń. Opowiada o ojcu, kt贸ry w dzieciństwie zamiast chodzić do szkoły, musiał pomagać w żniwach, a w dorosłości zajął miejsce wśr贸d ludzi prostych i milczących. O matce pełnej gwałtowności i dumy, marzącej o pozycji, "dorobieniu się" i szacunku otoczenia. O przedwcześnie zmarłej siostrze, kt贸rej odejście rzuciło długi cień na relacje rodzinne i zdefiniowało życie Ernaux. Ta, niczym archiwistka pamięci, opisuje dziedzictwo swoich najbliższych, łącząc kobietę, kt贸rą jest teraz, z dzieckiem, kt贸rym była w przeszłości. I choć twierdzi, że beznamiętna opowieść przychodzi jej naturalnie, opisane przez nią brzemię pamięci porusza czytelnika do głębi.
Jak oddać paraliżujący strach towarzyszący niechcianej ciąży i potajemnej aborcji? Jak opisać nastoletni seks, kt贸ry bywa źr贸dłem wolności, ale i upokorzenia? I jak sportretować rozkoszną władzę nad młodszym o trzydzieści lat kochankiem? "Liczy się nie to, co się zdarza, lecz to, co robimy z tym, co się zdarzyło" - to zdanie staje się motywem przewodnim zbioru. Dokonując wiwisekcji wspomnień, Ernaux odważnie opisuje sprawy seksu, pożądania i kobiecości. Lawiruje między obrzydzeniem a błogością, a jej oszczędny język i fotograficzna pamięć doskonale oddają sprzeczność między tym, co społecznie przyjęte, a potrzebami ciała. Ale interesuje ją też to, jak to możliwe, że zagłębiając się w przeszłości, odkrywamy tam obce nam "ja".
Annie Ernaux to bez wątpienia jedna z najważniejszych wsp贸łczesnych pisarek francuskich. "Czy byłabym szczęśliwsza, mając inne życie?" - zdaje się pytać, prowadząc nas przez kolejne dekady swej biografii, kt贸re w mistrzowskim laboratorium jej prozy stają się zarazem biografią całego pokolenia. Od czas贸w niedostatku po lata kapitalistycznego przesytu. Od powojennej młodości, kiedy rytm życia w normandzkim miasteczku wyznaczały święta religijne, po dorosłość, kiedy z nabożną gorliwością czytało się Simone de Beauvoir. Od wstydu wychowania w robotniczej rodzinie po wstydliwe przyjemności klasy średniej. A wszystko to na tle wielkiej historii, kt贸rej motywem przewodnim było wyzwolenie - polityczne, seksualne, z klasowych ograniczeń. Choć Ernaux boleśnie odsłania własne korzenie, udaje się jej zachować dystans, a dzięki brawurowej formie literackiej oddaje czytelnikom dzieło wybitne i kompletne.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Annie Ernaux ; prze艂o偶yli Krzysztof Jarosz i Magdalena Budzi艅ska.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni